Sanacura
Blog – Posts ¬

Qigong – dat kunt u zelf doen!

Qigong

Qi is levensenergie en gong betekent vaardigheid. Qigong is het werken aan en balanceren van je levensenergie. Met als doel een betere gezondheid

Het is een Chinese bewegingsleer die bestaat uit sierlijke, soepele oefeningen. De bewegingen ontstaan van binnen uit, en volgen principes uit de natuur. Denk aan takken die buigen op de wind, of onder een pak sneeuw, en water dat om de berg heen stroomt. Met het idee dat zachte krachten uiteindelijk overwinnen – wie sterk wil zijn moet meegeven.

Qigong was meer dan 5000 jaar het best bewaarde geheim van China. Het werd beoefend achter gesloten deuren en hoge muren, in oude boeddhistische kloosters en taoïstische tempels of in privé villa’s van rijke Chinezen. Het was een kunst om lichaam, geest en ziel als één geheel te laten samenwerken.

In de loop der eeuwen zijn er zeer veel vormen van Qigong en Taijiquan ontstaan – Taijiquan is een wat ingewikkelder bewegingsvorm voortkomend uit de vechtsport. Inmiddels kunnen mensen over de hele wereld kennis maken met deze oefeningen.

Met een aantal van deze vormen ben ik in de loop der tijd in aanraking gekomen. De vormen die ik persoonlijk het fijnst vind om te doen, zal ik kort voor u beschrijven.

Shibashi

De Shibashi vormen bestaan ieder uit 18 eenvoudige oefeningen. Het is een heel goede serie voor beginners. Deze vormen zijn ontwikkeld in het China van de jaren ’80 van de vorige eeuw door Lin Housheng. De donkere tijden onder Mao waren voorbij en er was een opbloei van aandacht voor gezondheidsmethodieken. Deze Shibashi sets werden snel verspreid over de hele wereld en zijn geworden tot een van de meest populaire vormen van Qigong.

Master Wing Cheung heeft deze vormen heel duidelijk beschreven op zijn website taichi18.com. U kunt gratis een instructiefilmpje en een handleiding downloaden, en u abonneren op zijn nieuwsbrief.

Hier ziet u alvast het filmpje van de eerste set

en dit zijn – in vrije vertaling – de 18 namen van de oefeningen van de eerste set, het is ’t gemakkelijkst om ze te onthouden in groepjes van drie:

Qi wakker maken – de borstkas openen – een regenboog schilderen

de wolken scheiden – glijden door het water – roeien, midden op het meer

de zon dragen – kijk, achter je, daar is de maan – voelen hoe aarde meegeeft

de wolken die voorbij gaan – scheppen uit de zee – spelen met de golven

als een duif je vleugels spreiden – de handen vullen – ganzenvlucht

wentelend wiel in de wind – voortgaan in rust – Qi neer laten dalen in de aarde

Voor de tweede set van 18 oefeningen heb ik gekozen voor een leuk en duidelijk filmpje van leraar Francis Wong

en dit zijn - weer in vrije vertaling - de 18 namen van de oefeningen van de tweede set:

reguleer de qi – beweeg de qi langs de kleine hemelse kringloop – wind waait door de wilgen

zoeken naar naalden in de zee – de visser gooit het net uit – de onsterfelijke wijst de weg

kwajongen geeft een schop – witte kraanvogel begroet de maan – de gele draak strekt z’n klauwen

span de boog om op de adelaar te schieten – de tweelingdraak komt tevoorschijn uit de zee – de wilde blauwe oceaan oversteken

de leeuw speelt met de bal – omarm de maan – de feniks slaat z’n vleugels uit

sla de tegenstander om z’n oren – omcirkel de qi – verzamel de qi

Van de derde set bestaan verschillende variaties, ik vind de uitvoering en het filmpje van Tara van Blommestein - niet altijd even duidelijk - maar wel uiterst sfeervol. Op haar YouTube-kanaal zijn trouwens veel mooie Qigong filmpjes te vinden.

Hieronder de namen van de oefeningen van de derde set:

Connecting Heaven and Earth - Golden Pearl Drops to Sea - Opening the Secret Gate

Clouds Circle Mountain - Dragon’s Morning Stretch - Dragon Sits on Tail

Blooming Lotus Bows to Earth - Crouching Tiger Lifts Head - Serpent Ascends to Third Eye

Connecting the Three Treasures - Immortal Points to Moon - Threading Golden Needle

Parting Horse’s Mane - Flower Hides under Leaf - Wild Goose Glides on Beach

Crane Wanders on Beach - Circling Qi at the Lower Dan Tian - Returning to Womb

Dit zijn slechts drie voorbeelden, er zijn talloze leraren die filmpjes van deze Shibashi oefeningen op YouTube hebben gezet. Kijkt u gerust eens rond welke leraar u het meest aanspreekt.

Chineng Qigong

Ook deze vorm is in het China van na de Culturele Revolutie ontwikkeld. Aan de wieg ervan staat de arts Pang Ming. Hij richtte het druk bezochte medicijnloze ziekenhuis op, waar men aan de gezondheid kon werken door het volgen van een Qigong-trainingstraject.

De vorm bestaat uit kleine, zeer eenvoudige oefeningen waarbij er veel aandacht is voor het voelen en sturen van de bewegingen vanuit onze innerlijke kracht. Het lichaam wordt losser en ontspannen. De geest wordt tot rust gebracht. We worden vitaler en energieker. De laatste jaren is er ook in Europa veel belangstelling voor deze effectieve vorm van Qigong.

Hieronder een filmpje met een voorbeeldoefening door een van de grote Chineng-meesters uit China, leerling van dr. Pang Ming

Op het VIMEO kanaal van het Chi Neng instituut staan heel veel gratis filmpjes van de verschillende oefeningen en onderdelen van Chi Neng Qigong.

Acht delen brokaat - bā duàn jǐn

De acht delen brokaat (of bā duàn jǐn) qi gong is juist een heel oude vorm, al meer dan duizend jaar oud. De oefeningen werden voor het eerst beschreven in een taoistische tekst uit de 8e eeuw en de overlevering wil dat ze zijn bedacht door een van de acht Chinese onsterfelijken: generaal Chong Li-Quan. Door de eeuwen heen zijn er vele variaties ontstaan van deze acht oefeningen.

Ik heb gekozen voor het filmpje van de Shaolin tempel, omdat het een prachtige en duidelijke presentatie is. Maar kijkt u gerust rond op YouTube of er onder de talloze uitvoeringen een is die beter bij u past.

De acht oefeningen zijn:
de Hemel Dragen
de Boog Spannen
Hemel en Aarde Scheiden
Wijze Uil Kijkt Achterom
Grote Beer Draait Opzij
Achterover Buigen en de Voeten Vastpakken
de Vuisten Ballen
Op de Hielen Stuiteren

Zelf aan de slag? Of toch naar een ‘meester’?

Natuurlijk kunt u aan de hand van de ontelbare filmpjes van allerlei verschillende soorten Qigong die circuleren op internet zelf aan de slag gaan met oefeningen. Voor een aantal onder u zal dat prima werken. Het gevaar dat erin schuilt is dat u de bewegingen teveel vanuit de buitenkant aanstuurt. U heeft er dan minder profijt van. Of – en dat is vervelender – het kan te zwaar worden voor de spieren en resulteren in een verergering van uw klachten.

Het veiligst is om een goede leraar te vinden. Ik vind persoonlijk Chineng Qigong een fijne methode om mee te beginnen. U leert heel goed aanvoelen hoe u de bewegingen van binnen uit kunt laten ontstaan en wat het effect en de bedoeling van de oefeningen is. U maakt als het ware een ontdekkingsreis door het lichaam, waarbij u vergeten hoekjes wakker maakt en overprikkelde plekken juist loslaat. In het dagelijks leven zult u bemerken dat u een meer ontspannen en natuurlijke houding aanneemt en u zich in alle opzichten vitaler voelt. Indien u behoefte heeft aan een meer dynamische vorm van oefenen en bewegen, dan is Shibashi prima, of zelfs een van de ingewikkeldere vormen van Taiji.

In het noorden hebben we Arianne de Zwart en David Knibbe als doorgewinterde leraren. Een echte aanrader: de ochtend lessen van David Knibbe in het Boeremapark in Haren, waar u met alle bovengenoemde vormen in aanraking komt! Maar schroomt u niet om zelf op onderzoek uit te gaan. Het gaat erom dat u een leraar en een vorm vindt waar het wat u betreft mee klikt.

In ieder geval wens ik u veel plezier en een goede gezondheid toe met deze boeiende tak van de Chinese geneeskunde.

Anja Sanders, januari 2019